ΤΟ SHAKESPEARE & COMPANY ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟ SHAKESPEARE & COMPANY
Βρίσκεται στη νότια όχθη του ποταμού Σηκουάνα στο Παρίσι και αντιπροσωπεύει τα μικρά βιβλιοπωλεία παγκοσμίως. Το ιστορικό βιβλιοπωλείο Shakespeare and Company άνοιξε το 1951 από τον Αμερικανό George Whitman που το αποκαλούσε “μια κοινωνική ουτοπία μεταμφιεσμένη σε βιβλιοπωλείο”. Εκεί ο Whitman φιλοξενούσε συγγραφείς και ως αντάλλαγμα τους ζητούσε να βοηθούν στις δουλειές του βιβλιοπωλείου, να διαβάζουν ένα βιβλίο κάθε μέρα και να γράφουν μια αυτοβιογραφική σελίδα για το αρχείο του.
Όμως, το Shakespeare and Company συνεχίζει το όνομα και την ιστορία ενός άλλου βιβλιοπωλείου που υπήρχε κάποτε στο Παρίσι και ήταν για τους Αγγλο-Αμερικανούς συγγραφείς του 20ου αιώνα ό,τι ήταν το Els Quatre Gats της Βαρκελώνης για τους ζωγράφους του κινήματος του μοντερνισμού. Οι Ezra Pound, Ernest Hemingway, Francis Scott Fitzgerald, James Joyce και η Gertrude Stein ήταν μερικοί από τους θαμώνες του.
Ιδιοκτήτριά του ήταν η Sylvia Beach, μια Αμερικανίδα από τη Βαλτιμόρη που έζησε σε μικρή ηλικία με την οικογένεια της στο Παρίσι και επέστρεψε στα τέλη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου για να σπουδάσει Γαλλική Λογοτεχνία. Κατά τη διάρκεια των σπουδών της η Beach γνώρισε την Adrienne Monnier, ιδιοκτήτρια ενός μικρού βιβλιοπωλείου που λειτουργούσε και σαν δανειστική βιβλιοθήκη. Το La Maison des Amis des Livres βρισκόταν στη νότια όχθη του Σηκουάνα, το λογοτεχνικό πυρήνα της εποχής εκείνης.
Η γνωριμία της Beach με την Monnier, η οποία παρέμεινε η σύντροφός της για 36 χρόνια, ήταν καταλυτική. Η Beach ονειρευόταν να ανοίξει ένα βιβλιοπωλείο σαν το La Maison des Amis des Livres στην Νέα Υόρκη, όπου οι αναγνώστες θα μπορούσαν να βρουν έργα σύγχρονων Γάλλων συγγραφέων. Μιας και το κεφάλαιο που διέθετε ήταν μόνο 3.000 δολάρια και τα ενοίκια στο Παρίσι ήταν πολύ φθηνότερα από εκείνα της Νέας Υόρκης, η Beach αποφάσισε να αλλάξει σχέδια. Έτσι, το 1919 άνοιξε το βιβλιοπωλείο της στην οδό 8 rue Dupuytren, Paris VI και του έδωσε το όνομα Shakespeare and Company.
Το Shakespeare and Company προσέλκυσε γρήγορα Γάλλους και Αμερικανούς αναγνώστες αλλά και αρκετούς επίδοξους συγγραφείς στους οποίους προσέφερε φιλοξενία, υποστήριξη και βιβλία. Όταν το φράγκο υποχώρησε σε αξία και η ευνοϊκή συναλλαγματική ισοτιμία προσέλκυσε πολλούς Αμερικανούς, το Shakespeare and Company γνώρισε μεγάλη οικονομική άνθιση. Πολύ σύντομα χρειάστηκε περισσότερο χώρο κι έτσι το Μάιο του 1921 μεταφέρθηκε στην οδό 12 rue de l’Odéon.
Εκεί λειτούργησε για είκοσι χρόνια και δεν έπαψε ποτέ να το συνδέει μια σχέση αμοιβαίας υποστήριξης με τους συγγραφείς. Όταν ο James Joyce δεν έβρισκε εκδότη στις αγγλόφωνες χώρες απευθύνθηκε στην Beach που έγινε η πρώτη εκδότρια του Οδυσσέα το 1922. Αλλά και όταν το βιβλιοπωλείο κόντεψε να κλείσει λόγω της οικονομικής ύφεσης της δεκαετίας του 1930, ο Γάλλος συγγραφέας André Gide οργάνωσε ένα γκρουπ συγγραφέων σε μια λέσχη που ονομαζόταν Φίλοι του Shakespeare and Company. Τα μέλη για να συμμετέχουν πλήρωναν 200 φράγκα το χρόνο. Με τη δημοσιότητα που έφερε η λέσχη το βιβλιοπωλείο άρχισε και πάλι να ανθίζει.
Το Shakespeare and Company έμεινε ανοιχτό μετά τη Μάχη της Γαλλίας το 1940, ωστόσο, στα τέλη του 1941 η Beach αναγκάστηκε να το κλείσει όταν αρνήθηκε να πουλήσει σε έναν αξιωματικό των Ναζί το τελευταίο αντίτυπο του βιβλίου Η αγρύπνια των Φίννεγκαν του Joyce. Η Beach πέθανε στο Παρίσι το 1962.
Εκείνο το βιβλιοπωλείο έδωσε το όνομά του στο σημερινό που αρχικά ονομαζόταν Le Mistral. Η Beach όταν επισκέφτηκε το βιβλιοπωλείο του Whitman πριν πεθάνει το αποκάλεσε πνευματικό διάδοχο του δικού της. Σήμερα το Shakespeare and Company διευθύνει Sylvia Beach Whitman, η κόρη του George Whitman που έχει πάρει το όνομα της Sylvia Beach. Με τον ίδιο τρόπο που το έκανε ο πατέρας της, η τριανταεξάχρονη Sylvia φιλοξενεί μέσα στο βιβλιοπωλείο συγγραφείς και τους ζητά ως αντάλλαγμα να βοηθούν στις δουλειές του βιβλιοπωλείου, να διαβάζουν ένα βιβλίο κάθε μέρα και να γράφουν μια αυτοβιογραφική σελίδα για το αρχείο.
Υπολογίζεται πως περίπου 30.000 άνθρωποι έχουν μείνει στο βιβλιοπωλείο μέχρι σήμερα.
Sofia
20 Οκτωβρίου 2018 at 14:03Πολύ όμορφο site! Εμφάνιση, περιεχόμενο, ύφος γραφής… όλα άψογα!
Συγχαρητήρια!
Little Bookstores
29 Ιανουαρίου 2019 at 20:15Σ’ευχαριστούμε Σοφία! Συγχαρητήρια και στο δικό σου πολύ ωραίο blog. Μας άρεσε το άρθρο για το μικρό βιβλιοπωλείο στο Παρίσι!